Կարճացված ժամկետ, բարձրացրած գրավչություն և մարտունակություն՝ կառավարության նոր ռազմավարությունը
ՀՀ կառավարությունը առաջարկում է շարքային զինծառայողների պարտադիր ժամկետը կրճատել 24 ամսից մինչև 18 ամիս՝ փոփոխությունը տարածելով 2026 թվականի հունվարի 1-ից զորակոչվող քաղաքացիների վրա: Այս նախաձեռնությունը ներկայացվեց ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում ՀՀ պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանի կողմից՝ որպես «Զինվորական ծառայության եւ զինծառայողի մասին» օրենքի բարեփոխման կարևոր քայլ:
Պապիկյանի պարզաբանմամբ՝ 2025 թվականի ձմեռային զորակոչից սկսած քաղաքացիները ծառայելու են կրճատված՝ 18 ամիս, մինչդեռ արդեն ծառայության մեջ գտնվող զինծառայողներին փոփոխությունը չի տարածվելու: Այս մոտեցումը թույլ է տալիս նոր զորակոչին տրամադրել կարճ, բայց արդյունավետ ծառայության հնարավորություն՝ առանց ընթացիկ զինծառայողների կարգավիճակի խաթարման:
Պաշտպանության նախարարը ընդգծեց, որ բարեփոխումը հնարավոր է դարձել «Պաշտպան հայրենյաց» ծրագրի, սերժանտական համակարգի արդիականացման և զինծառայողների ատեստավորման ներդրման շնորհիվ: Այս գործիքակազմը ապահովում է ծառայության որակի պահպանություն՝ ժամկետի կրճատման պարագայում:
Միջազգային համատեքստ. Միջազգային փորձը ցույց է տալիս, որ պարտադիր ծառայության կրճատումը հաճախ համընկնում է ծառայության որակի և գրավչության բարձրացման հետ: Օրինակ՝ Ֆրանսիայում ու Գերմանիայում վերջին տարիներին ժամկետների կրճատումն օգտագործվել է երիտասարդների մասնակցությունը մեծացնելու և բանակի պրոֆեսիոնալացման գործընթացը խթանելու նպատակով: Հայաստանում նման մոտեցումը համատեղվում է պայմանագրային ծառայության ընդլայնման հետ՝ բարձրացնելու զորակոչիկների հետաքրքրությունը, նվազեցնելու երիտասարդների դժգոհությունը և արագացնելու մարտունակության բարեփոխումները:
Կառավարության ռազմավարական տեսլականը
Պարտադիր ծառայության ժամկետի կրճատումը ներառված է ՀՀ կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրում և բանակի կերպափոխման հայեցակարգում: Անդրանիկ Քոչարյանը, պաշտպանության հանձնաժողովի նախագահը, նշեց, որ բարեփոխումը ոչ միայն ստեղծում է դրական լիցք և հույս, այլև հնարավորություն տալիս ավելի արագ իրականացնել բանակի մարտունակության ծրագրերը:
Վերլուծաբանների գնահատմամբ՝ քայլը հստակ ցույց է տալիս կառավարության մոտեցումը՝ քայլ առ քայլ բարձրացնել զորակոչային ծառայության գրավչությունը՝ միաժամանակ ամրապնդելով ազգային պաշտպանության արդյունավետությունը: Օրենսդրական նախաձեռնությունը ստացել է հանձնաժողովի դրական եզրակացություն և առաջիկայում ԱԺ օրակարգում ներառվելու է:
Պարտադիր ծառայության ժամկետի կրճատումը ռազմավարական քայլ է, որը միավորում է երեք գլխավոր նպատակ՝ ծառայության գրավչության բարձրացում, պայմանագրային ծառայության ընդլայնում և բանակի մարտունակության արագացված բարեփոխումներ: Այս նոր մոտեցումը ապահովում է նոր սերնդի զինվորների ներգրավվածություն կարճ, արդյունավետ, համակարգված և արդիականացված ծառայության միջավայրում՝ համահունչ համաշխարհային պրակտիկային, որտեղ կարևոր է ոչ միայն պարտադիր ժամկետը, այլև զինծառայողի պրոֆեսիոնալ աճը և հետաքրքրությունը:
Մարգարիտա Դավթյան
«Մեգանյուզ» լրատվական