ՔՊ-ն և ՀՅԴ-ն հրապարակային բանավեճի մեջ են պատմական նախադեպերի և ներկայիս հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման վերաբերյալ:

ՔՊ-ն հիշեցնում է 1918-ի բարեկամության մասին  պայմանագիրը, իսկ ՀՅԴ-ն հակադարձում է, որ պատմական և ներկայիս իրողությունները համեմատելն անտեղի է, քանի որ սցենարները, նպատակներն ու տրամաբանությունը տարբեր են։
Քրիստինե Վարդանյան (ՀՅԴ, «Հայաստան» խմբակցություն)
•    Հակադարձում է ՔՊ պատգամավոր Հայկ Կոնջոյանի պնդմանը, որ ՀՅԴ-ն առաջինն է հաշտության պայմանագիր կնքել Թուրքիայի հետ:
•    Ասում է, որ մեղադրանքներն ուղղվում են ոչ թե բանակցությունների, այլ Ադրբեջանի ու Թուրքիայի նախապայմանները միակողմանիորեն ընդունելու համար։
•    ՀՅԴ-ն երբեք դեմ չի եղել բանակցություններին, և եթե վաղը իշխանություն ունենան, կաջակցեն Թուրքիայի հետ հարաբերությունների վերականգնմանն առանց գաղտնի նախապայմանների։
•    Ընդդիմանում է այն մոտեցմանը, երբ Հայաստանը զիջում է՝ Արցախ, Սահմանադրություն, տարածքներ՝ փոխարենը «խաղաղություն» ստանալու խոստումով։
•    Հիշեցնում է Դաշնակցության պատմական ներկայությունը Օսմանյան կայսրությունում և նշում, որ իրենց փորձը վկայում է՝ Թուրքիայի հռետորաբանությունը չի համապատասխանում նրա իրական նպատակներին։
Արթուր Հովհաննիսյան (ՔՊ)
•    Պնդում է, որ ներկա բանակցությունները չունեն բարեկամության բնույթ, այլ միայն դիվանագիտական հարաբերությունների կարգավորման նպատակ ունեն։
•    Ասում է, որ ժողովուրդների բարեկամությունն ապագայի հարց է, որը գուցե հնարավոր կլինի ժամանակի ընթացքում։
•    Հիշեցնում է, որ ՀՅԴ-ն 1918-ին ցեղասպանությունից ընդամենը 3 տարի անց ստորագրել է ավելի խորը հարաբերությունների  պայմանագիր, հետևաբար՝ չի կարող մեղադրել ՔՊ-ին։
•    Բարձրացնում է հարցը, թե ՀՅԴ-ն այսօր ինչպես է գնահատում իր պատմական առաջնորդներին՝ Վրացյանին, Քաջազնունուն, եթե նրանք բանակցել են Թուրքիայի հետ։
•    Պաշտպանում է բաց սահմանների և տնտեսական համագործակցության գաղափարը։
Վերլուծություն
Այս վեճը ցույց է տալիս, թե որքան բարդ է հիշողության քաղաքականությունը Հայաստանում։ ՀՅԴ-ն՝ որպես պատմական ուժ, փորձում է զատել  իր՝ հարկադրական պայմաններում կնքված անցյալ պայմանագրերը ներկայիս քաղաքական գործընթացներից, որոնք, ըստ ընդդիմության, զուրկ են ազգային շահերի պաշտպանության տրամաբանությունից։
Իսկ ՔՊ-ն, դիմելով պատմությանը, փորձում է լեգիտիմացնել իր դիրքորոշումը՝ ցույց տալու համար, որ բանակցությունը, անգամ ցեղասպանությունից անմիջապես հետո, երբեք չի դիտվել որպես դավաճանություն։
Այս հակադրությունն ավելի խորը խնդիր է բացահայտում. պետական շահի մեկնաբանության և դրա ծառայեցման հարցում քաղաքական ուժերի տարակարծությունը, որը, մի կողմից, վտանգում է հասարակության համախմբումը արտաքին քաղաքական հարցերում, իսկ մյուս կողմից՝ ընդգծում է ժողովրդավարության բազմակարծությունը։

Կարինե Սահակյան

meganews.am